თუ ოდესმე გიფიქრია, როგორ მუშაობს საიტი „ფარდის მიღმა“ – აქვე დგება Backend Development-ის მნიშვნელობა. ეს არის დარგი, რომელიც უზრუნველყოფს მონაცემების შენახვას, ლოგიკას და უსაფრთხოებას. Backend დეველოპერი არის ადამიანი, ვინც ქმნის იმ ფუნდამენტს, რასაც მომხმარებელი ყოველდღიურად ვერ ხედავს, მაგრამ მუდმივად იყენებს.

1. Backend Development რა არის?

• Frontend – ის რასაც მომხმარებელი ხედავს (ვიზუალი, დიზაინი).

• Backend – ის რაც „სცენის მიღმაა“ (სერვერი, მონაცემთა ბაზა, ლოგიკა).

👉 მარტივად: Backend არის „ტვინი“, რომელიც აკონტროლებს აპლიკაციის მუშაობას.

2. რა უნარები სჭირდება Backend დეველოპერს?

• პროგრამირების ენები:

  • Python

  • Node.js (JavaScript/TypeScript)

  • C# (.NET)

  • Java

  • Go

• მონაცემთა ბაზები:

  • SQL (MySQL, PostgreSQL)

  • NoSQL (MongoDB)

• სერვერები და არქიტექტურა:

  • REST API / GraphQL

  • Docker და Kubernetes

  • Cloud სერვისები (AWS, Azure, GCP)

• უსაფრთხოება:

  • ავტენტიკაცია (JWT, OAuth2)

  • მონაცემთა დაცვა

3. როგორ დავიწყოთ Backend Development-ის სწავლა?

ეტაპი 1: საფუძვლები

• აირჩიე ერთი ენა (Python ან C# რეკომენდირებულია დამწყებისთვის)

• ისწავლე ცვლადები, ფუნქციები, ციკლები

ეტაპი 2: მონაცემთა ბაზები

• შექმენი პატარა პროექტი SQL-ით (მაგ. ბლოგის მონაცემების შენახვა)

ეტაპი 3: API-ების შექმნა

• Flask/Django (Python) ან ASP.NET Core (C#)

• პატარა REST API პროექტი

ეტაპი 4: რეალური პროექტები

• To-Do აპლიკაცია

• ონლაინ მაღაზიის Backend

• ბლოგის სისტემა

4. Backend vs Frontend – რომელია უკეთესი დასაწყისისთვის?

• Frontend – უფრო სწრაფად ჩანს შედეგი, დამწყებს უხარია ვიზუალი.

• Backend – მეტია ლოგიკა, მონაცემთა მართვა, უსაფრთხოება.

👉 თუ გიყვარს პრობლემების გადაჭრა და „ტვინში ჩაღრმავება“, Backend შენთვისაა.

5. Backend დეველოპერის ანაზღაურება საქართველოში

Junior Backend დეველოპერი საშუალოდ გამოიმუშავებს 1500–3000 ლარს, ხოლო Middle/Senior დეველოპერების ანაზღაურება აღწევს 5000–8000 ლარს და მეტს.

6. როგორ დავიწყო კარიერა პრაქტიკულად?

• შექმენი GitHub პროფილი და ატვირთე პროექტები

• იმუშავე მცირე freelance პროექტებზე

• დარეგისტრირდი LinkedIn-ზე და გააფართოვე კონტაქტები

• იმუშავე სტაჟირებაზე ან გახდი Junior Developer